Çocuk Sünneti

Son yıllarda yapılan istatistiklere göre ülkemizde her yıl 1.200.000 dolayında doğum olmaktadır. Bunların yarısının erkek bebek olduğu düşünüldüğünde her yıl 600.000 kadar sünnet çocuğu adayımız ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle sünnet, toplum yaşamımızda belki de en önemli ve en çok sayıda yapılan cerrahi girişim gibi görülebilir.

Günümüzden 4300 yıl öncesine ait Mısır mumyalarının incelenmesi, sünnetin eskiden beri yapılagelen yaygın bir uygulama olduğunu göstermektedir. Bu uygulama ile ilgili duvar resimlerini, Mısır’da, Krallar Vadisi’nde bugün bile firavun mezarlarında görebilmek olasıdır. Sonraki yüzyıllarda ortaya çıkan Musevilik ve İslamiyet gibi tek tanrılı dinlerde sünnete verilen önem, uygulamanın daha da yaygınlaşmasını sağlamıştır.

Bugün, modern anlamdaki tıbbi bilgilerimize göre: sünnetin temiz bir ortamda, cerrahinin kurallarına uygun olarak, steril malzeme kullanılarak tıp ve tercihen cerrahi eğitimi almış kişilerce yapılması gerekliliği hemen herkesin ortak kanısıdır. Sünnet ne zaman yapılmalı ve bununla birlikte, sünnetin uygulanmasının yaşı konusunda çeşitli görüşler bulunmaktadır.

Sünnetin yenidoğan döneminde yapılması ile ilgili görüşler nelerdir?

● Girişimin yenidoğan döneminde yapılması çocukta olabilecek kalıcı psikolojik sorunları, büyük olasılıkla ortadan kaldırır

● Çan, plastiğe vb. aletlerin kullanımı ile sünnet kolay ve hızlı biçimde yapılabilir

● Sünnet sonrası kanama, yara iyileşmesi gibi problemlere daha az rastlanır

● Yenidoğan döneminde sünnet edilen bebeklerde, yaşamın ilk yılında olabilecek ciddi idrar yolu enfeksiyon oranları yaklaşık 10 kat azalmaktadır

● Yenidoğanlarda sünnet iyileşmesi daha hızlıdır. Bakımı daha kolaydır.

● Yenidoğan sünneti iyi ve bilinçli bir lokal anestezi ile kolayca yapılabilir

Yenidoğan Sünnet Sonrası Sorunları Nelerdir?

● Yeterince iyi uyuşturulmadan yapılan yenidoğan sünnetleri sırasında, bebeğin ağrı duyduğu, metabolizmasında önemli değişimler gözlenebildiği ortaya çıkmıştır. Yenidoğan ağrı duyar ve bu durum onda geçici de olsa bazı sorunlar ortaya çıkarabilir

● Yenidoğanlarda gözlenen peygamber sünneti (hypospadias) gibi doğumsal anomaliler, doğuştan olan eğrilikler sünnetin yapılmamasını gerektirir. Bu sorunları göz ardı ederek, bilinçsiz bir şekilde yapılan sünnet adı geçen anomalilerin ileriki yaşlarda düzeltilmesini güçleştirir. Bu nedenle de yenidoğan sünnetini yapacak kişinin bu özellikleri değerlendirebilecek ölçüde donanımlı bir tıp uzmanı (çocuk cerrahı, çocuk üroloğu gibi) olması gerekir.

● Cerrahi eğitimi olmayan kişilerce yapılan yenidoğan sünnetlerinde kanama, pipi başının yaralanması gibi önemli sorunlar ortaya çıkabilir.

● Sünnet sonrası pipi başının bakımı ile ilgili önlemler alınmadığı zaman(alt bezinin sık değiştirilmesi, çiş deliği ve çevresine gerekli kremlerin uygulanması gibi) pipi deliğinde darlıklar gözlenebilir. Ayrıca pipi başı ile sünnet derisi arasında yapışıklıklar oluşabilir. Ancak bu sorun, sünneti yapan hekimin önereceği uygulama ve bakımın katkısı ile kolayca önlenebilir.

Sünnetin ileri yaşlarda yapılması ile ilgili görüşler nelerdir?

● Toplumumuzda sünnet ile ilgili tören, düğün, seremoniler özellikle bazı ailelerde ve aile büyüklerinin gözünde önemini korumaktadır. Bu nedenle, sünnet için, genellikle ilkokula başlama zamanı seçilebilmektedir. Ayrıca bizim toplumumuzda, bazı çevreler erkek çocuğunun bu cesaret denemesini doya doya tatması(!) görüşündedirler. Gerçekte sünnetin olduğu gün yapılan sünnet düğünleri çocuk ve ebeveyni için genellikle endişe dolu bir anı olarak kalmaktadır. Eğlenenler genellikle çocuk ve anne-babası değil, konuklardır.

● Sünnette lokal anestezi bu yaştaki çocuklar için uygun değildir. Çocuğun pipisindeki acıyı duymaması değil, sünnet olduğu ortamı ve yapılanları görmesi, olayı yaşaması esas sorunun kaynağıdır. Sünnet sırasında olabilecek kaygı ve korkuların ileriki yıllarda cinsel korkuların, alt ıslatmaların kaynağı olabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle sünnetin genel anestezi altında yapılması gerekmektedir. Sünnet gibi bir girişimin, her yaştaki erkek için “acaba yanlışlıkla pipimin ucu kesilir mi?” korkusuna neden olabileceği hiçbir zaman unutulmamalıdır.

● İleri yaşlarda yapılan sünnetlerde pipinin iyileşmesi daha uzun bir zaman alır. Kanama riski göreceli olarak daha yüksektir

● Lokal anestezi altında yapılan sünnetlerde, çocuğun korkularına ve hareket etmesine bağlı olarak derinin az ya da çok kesilmesi, pipi ucunun zedelenmesi gibi sorunlar daha sık gözlenmektedir.

● Büyük çocuklarda zaman zaman kullanılan elektrokoter yanıklarına bağlı doku kayıpları gözlenebilen önemli bir sorundur.

Çocuk Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Egemen Eroğlu yeni doğan ve çocuk sünneti hakkında konuşuyor.