Emzirmeyi Bırakmanın Yolları

Bebeğin emzirilme süreci hem fizyolojik hem de psikolojik açıdan bebek için oldukça önemli bir dönemdir. Bu süreçte anne ve bebek arasındaki bağlanmanın temelleri atılırken bebeğin biyolojik sağlamlığı da artmaktadır.

Emzirmeyi bırakma zamanı nedir?

Emzirmeyi bırakmak için belirlenmiş olan ideal bir yaş bulunmamaktadır. Dünya Sağlık Örgütü’nün önerilerine göre bebek doğumdan itibaren 6 ay olana kadar sadece anne sütü ile beslenmelidir; 2 yaş ve üstüne kadar ise anne sütünün devam ettirilmesi gerekmektedir. Bu sebeple bebeği emzirmeden bırakma zamanı Dünya Sağlık Örgütü’ne göre 2 yaş ve üstünden önce olmamalıdır ancak tıbbi bir neden varsa doktorunuza danışmanız en uygun olanıdır.

Anne ve bebek bağlanması için emzirme önemli bir kriter olduğundan emzirmeyi bırakmak da hem anne hem de bebek için duygusal bir dönemdir. Bu duygusal dönemi en sağlıklı şekilde atlatabilmek için bebeğin hazır olma halini anlamanın bazı sinyallerine dikkat etmek gerekmektedir:

• Anne emzirmeyi bırakmaya hazırsa
• Bebek emzirilmeyi bırakmaya hazırsa
• Bebek gün içerisinde memeye daha az düşkün hale geldiyse veya memeye ilgisi azaldıysa
• Hayatında her şey rutin olarak devam ediyorsa
• Tuvalet eğitimi verilmiyorsa
• Diş çıkarmıyorsa
• Katı gıdalara bebek daha fazla yönelim halindeyse
• Bebek 2 yaşına ve üstüne geldiyse
• Anne bebeğini yeteri kadar emzirdiğini düşünüyorsa ve emzirmeyle ilgili duygusal doyuma ulaştıysa
• Bebeğin doktoru emzirmenin artık bitirilmesi gerektiğine kanaat getirdiyse ve hem anne hem de doktor emzirmenin artık bebeğin biyolojik ihtiyaçlarını karşılamadığını düşünüyorsa
• Yemeğini az da olsa kendi yiyebiliyorsa bebeğiniz emzirilmeyi bırakmaya hazır olabilir. Unutulmamalıdır ki bebek sağlığı ve bebek gelişimi için emzirmeyi bırakmak da basamaklardan bir tanesidir.

Emzirmeyi bırakma adımları nelerdir?

• Emzirmeyi bırakmak için hazır olma hali kontrol edilmelidir. Bu hazır olma hali hem anne hem de bebek için değerlendirilmelidir. Yukarıda bahsedilen sinyallerin alınıp alınmadığı gözden geçirilmelidir.
• Bebek emzirmesini birden bırakmak yerine zaman içerisinde azaltarak bırakmak daha kolay olabilir.
• Gündüz bebek emzirmesini azaltarak bitirdiyseniz sıra gece emzirmesini azaltarak bitirmeye gelmiş olabilir. Her ikisini aynı anda bitirmek zorunda olmadığınızı kendinize hatırlatabilirsiniz.
• Emzirmenin sayısı ve süresi kademeli bir şekilde azaltılmalıdır.
• Emzirmeyi bırakmak için hem annenin hem de bebeğin rahat, güvenli, hasta olmadığı ve huzurlu olduğu bir zaman seçilmelidir. Her ne kadar bebeğiniz rahat da olsa emzirmeyi bırakma sürecinde biraz huzursuzlanıyor olması doğal bir durumdur.
• Bebeğin bulunduğu yaşa göre şefkat içerikli kısa ve öz bir konuşma yapılabilir. Meme yerine bardaktan süt verileceği söylenebilir.
• Bebeğinizle naif bir ses tonuyla, şefkatli dokunuşlarla, göz temasıyla ve sevgiyle davranmaya devam etmelisiniz. Bebeğiniz bu ihtiyaçlarının karşılanmaya devam ettiğini bilmeye ihtiyaç duymaktadır. Bunların karşılanmaya devam ettiğini gördükçe biraz da olsa rahatlayabilir.
• Bu süreçte zorlanıyorsanız partnerinizden yardım alabilirsiniz. Bebek beslenmesini bazı zamanlarda partnerinizin de yapması bebeğiniz için durumu kolaylaştırabilir.
• Emzirmeyi bırakma sürecinde hayatında her şey rutin halinde devam ediyor olmalıdır. Bir ebeveynin iş için başka şehirde olduğu zamanlar gibi anlar tercih edilmemelidir.
• Tuvalet eğitimi veya diş çıkarma zamanları gibi anlarda emzirmeden bırakma tercih edilmemelidir.
• Emzirme bitiminden sonra bebeğin odağını dağıtmak için başka uğraşlar bulunabilir. Oyun oynanabilir veya etkinlikler yapılabilir.
• Şekilli bardaklar gibi sevdiği bardaklar alınarak teşvik edilebilir.
• İlk gündüz beslenmesi ve akşam uyumadan önceki son beslenme emzirmeyi bırakmak için ilk olarak tercih edilmemelidir çünkü bunlar genellikle gün içerisindeki temel rutinlerdir. Bunlar tercih edildiğinde bebeğin memeden ayrılması zorlaşabilir.
• Tüm bunları denemiş olmanıza rağmen bebeğiniz hala emzirilme konusunda ısrarcı ise bebeğinizin gerçekten buna hazır olup olmadığını tekrar gözden geçirmelisiniz. Belki de bebeğiniz emzirilmeyi bırakmaya hazır değildir ancak burada dikkat edilmesi gereken nokta emzirmeyi bebeğinizi sakinleştirmek için bir araç olarak kullanıyor olup olmadığınızdır. Bebek emzirmesi bebeğin beslenme ihtiyacını karşılarken aynı zamanda ona da haz vererek rahatlamasını sağlar ancak bebek için sadece rahatlama kaynağı olarak emzirme kullanılmamalıdır. Kullanıldığı takdirde bebek, memeye bağımlı hale gelebilir ve meme dışında hiçbir şekilde rahatlayamayarak duygu regülasyonunu sağlayamayabilir. Eğer böyle bir durumla karşılaştığınızı düşünüyorsanız bir çocuk ve ergen psikoloğu veya çocuk ve ergen psikiyatristi ile görüşmeniz sizin için yararlı olacaktır.

Emzik Bırakırken Yapılan Hatalar Nelerdir?

Emzik bırakırken ailelerin yaptığı bazı hatalar bulunmaktadır. Bu hataların ne olduğuna dikkat ederek onları yapmaktan kaçınabilirsiniz. Aşağıda bu hatalar listelenmiştir:

• Bebek hazır olmadan emziği bırakmak
• Anne hazır olmadan emziği bırakmak
• Bebek emmeye karşı aşırı ilgili iken bırakmak
• Bebeğin güvende hissetmediği ve huzursuz olduğu bir anda bırakmak
• Bebeğe başka bir eğitim verilmeye çalışıldığı zamanda bırakmak (ör: ayrı yatakta veya ayrı odada uyuma eğitimi gibi)
• Emziğe saç yapıştırmak
• Emziğe acı biber sürmek
• Emziğin ucunu kesmek
• Emziği azaltarak değil de birden kesmek

Emzirmeyi bırakan çocuğun psikolojisi

Emzirmeyi bırakmak, bebek için psikolojik bir süreçtir. Bu dönemin sağlıklı bir şekilde atlatılabilmesi için bebeğin emzirmeyi bırakmaya hazır olma hali kontrol edilmelidir. Bebek hazır olmadan emzirme bırakılmamalıdır çünkü emmek bebek için biyolojik doyumun yanında psikolojik de bir doyumdur. Aynı zamanda anne için de ruhsal bir doyumdur. Bebeğini beslediğini gören anne huzurla dolmaktadır. Bebeğin anneyi emzirmesi, bebek için psikolojik bir doyum olmanın yanında bir haz kaynağı ve rahatlama aracıdır. Böylelikle bebeğin stresini atmasına da yardımcı olmaktadır. Bu denli psikolojik önemi olan bir nesneden ayrılmanın bebek için bir süreç olduğu unutulmamalıdır. Bu sürecin daha rahat geçmesini sağlamak için anneler bebeklerinin hayatında rutin olan her şey aynı şekilde devam ederken bu süreci başlatabilir. Bebeğin memeden hemen ayrılması beklenmemelidir. Bebek memeden hızlıca ayrılabilsin diye memeye salça sürmek, bant yapıştırmak, pamuk koymak, saç yapıştırmak gibi yöntemler tercih edilmemelidir. Bebek başka bir eve gönderilmemelidir. Bu yöntemlerin tercih edilmesi bebekte şok etkisi yaratarak bebeği psikolojik açıdan olumsuz etkileyebilmektedir. Bebeğin kendisini cezalandırılmış ve değer verilmemiş hissetmesine neden olabilir.