Özgül Öğrenme Güçlüğü

Özgül öğrenme güçlüğü kişinin okuma-yazma, dili kullanma, kendini ifade etme, anlama, dinleme ve matematik gibi becerilerde yaşıtlarından ve kendi potansiyelinden daha geride olması, bu becerilerinde bozukluk olması ya da geç gelişmesi olarak tanımlanmaktadır. Bunun yanında kişinin sözlü ve sözel olmayan bilgiyi kazanımında, hatırlamasında ve bu bilgilerin kullanımında yaşadığı zorlukları da kapsamaktadır. Özgül öğrenme güçlüğü normal veya normalin üstü zekaya sahip kişilerde de görülebilmektedir ve doğuştandır. Özgül öğrenme güçlüğü çocuğun özellikle okul başarısını olumsuz yönde etkilemekte, belirtilerin yoğunluğuna göre şiddeti değişmektedir.

Özgül öğrenme güçlüğü;

• sözlü dil
• yazılı dil
• okuma
• matematik becerilerini etkilemektedir.

Özgül Öğrenme Güçlüğü Türleri Nelerdir?

Özgül öğrenme güçlüğünün etkilediği alana bağlı olarak farklı türleri vardır;

• Okuma güçlüğü - disleksi: sözcükleri okuma ve okuduğunu anlamada zorlanmadır.
• Yazma güçlüğü - disgrafi: harfleri, sayıları yazmada ve sözcükleri hecelemede zorlanmadır. Disgrafide kişi b-d, p-b, 2-5, d-t gibi sayı ve sesleri karıştırabilir.
• Aritmetik güçlüğü - diskalkuli: sayı kavramlarını ve işlemleri öğrenmede zorlanmadır.

Özgül Öğrenme Güçlüğü Tanısı Nasıl Konur?

Özgül öğrenme güçlüğü genellikle çocuk okul çağına geldiğinde fark edilmektedir. Bunun nedeni çocuğun yazılı-sözlü dili ve matematiği bu çağda daha aktif bir şekilde kullanmaya başlamasıdır.

Üye olun çocuk gelişiminde size rehberlik edelim!

Doğumdan itibaren çocuğunuzun gelişimine göre günlük eğitim planı

Uzmanların hazırladığı 2.500’den fazla eğitici oyun

Uzmanlarla seminerler

Uzmanlara danışma

Üye Ol

Özgül öğrenme güçlüğü tanısı, uzmanlar tarafından çeşitli testler ve gözlemler sonucu konmaktadır. Özgül öğrenme güçlüğü olan her çocuk farklı özelliklere sahip olabilmektedir bu nedenle özenli bir değerlendirme tanı koymak için önemlidir. Zeka testleri, nöropsikolojik testler, genel başarı testleri, görsel ve işitsel algı testleri, okuma-yazma ve matematik testleri gibi materyaller tanı koymada kullanılmaktadır. Kişinin tanı alabilmesi için uygulanan standart testlerde kronolojik yaş ve zeka seviyesine göre beklenenden daha düşük bir performans sergilemiş olması gerekmektedir. Kişinin almış olduğu eğitim seviyesini göz önünde bulundurmak da tanı koyarken oldukça önemlidir. Bu testlerin bir uzman tarafından uygulanıp değerlendirilmesi gerekmektedir.

Öğrenmeyi Etkileyen Faktörler

Öğrenme temel olarak yaşantı ve deneyimler sonucunda nöronlarda gerçekleşen değişimlerle oluşan davranışlardaki değişim olarak tanımlanmaktadır. Öğrenmenin bir süreç olduğu ve azalma-artma şeklinde ilerlediği belirtilmektedir. Okula başlayan bir çocuk okumayı, ders süresi boyunca dersi dinlemeyi zaman içinde öğrenecektir. Öğrenme değerlendirilirken performans faktörü gözden kaçırılmamalıdır. Bir sınavda farklı sebepler nedeniyle iyi bir performans gösteremeyen öğrencinin kesin olarak öğrenememiş olduğunu söylemek mümkün olmayacaktır.

Öğrenme birçok farklı faktör tarafından etkilenmektedir; dikkat, hafıza, dil becerileri, düşünme becerileri ve muhakeme, motor beceriler, sosyal beceriler ve mekansal düzenleme becerileri öğrenmeyi etkileyen temel faktörlerdir. Genel uyarılmışlık hali ve kaygı seviyesi, motivasyon, zeka ve yaş ise öğrenmeyi etkileyen diğer önemli faktörlerdir.

Öğrenme stili ise kişinin öğrenme sürecinde yüksek ölçüde belirleyici olmaktadır. Öğrenme stili kişinin öğrenmek ve daha önce öğrendiklerini hatırlamak için başvurduğu yöntemlerdir. Her bireyin farklı öğrenme stili vardır. Resim, poster ve grafik gibi materyallerle daha kalıcı ve kolay öğrenen kişilerin öğrenme stili görsel; dinleyerek ve okuyarak daha kalıcı ve kolay öğrenen kişilerin öğrenme stili işitsel; öğrenme sürecine aktif katılarak, yaparak daha kalıcı ve kolay öğrenen kişilerin öğrenme stili ise dokunsaldır.

Özgül Öğrenme Güçlüğü Belirtileri Nelerdir?

• Konuşma gelişiminde gecikme
• Renk ve sayıları öğrenmekte güçlük
• Ön-arka, ileri-geri gibi temel kavramları öğrenmekte güçlük
• Benzerlik ve zıtlık kavramlarını anlamakta zorlanma
• Gruplama ve sıralama yapmakta zorlanma
• Yazı yazmada sorunlar
• Harf ve sayıları yazmada hatalar; ters yazma, yukarıdan aşağıya yazma, sağdan sola yazma gibi.
• Sağ-sol ve yönleri karıştırma
• Motor becerilerinde zorlanma
• Dikkat sorunları
• Sözel yönergeyi anlamakta güçlük
• Düşük özsaygı ve özgüven
• Sosyal becerilerde yetersizlik
• Özgül öğrenme güçlüğü olan çocuklar;
• Verilen yönergeyi anlamakta ve sırasıyla yapmakta zorlanır,
• Bir işi belirli bir sürede tamamlamakta zorlanır,
• Çabuk sıkılır,
• Dinlediklerini ve okuduklarını çabuk unutur,

• Okuma ve yazma becerileri yaşıtlarından geridedir.

Özgül Öğrenme Güçlüğü Tedavi Edilir mi?

Özgül öğrenme güçlüğü kişinin yaşamı boyunca devam edecektir ancak psikoeğitim ve kişinin en iyi öğrenme stratejilerini anlaması ve okul eğitimine ek destek ile akademik başarısını yükseltebilir. Destek sürecinde kişinin geliştirilmesi gereken becerileri belirlenmekte ve güçlendirmektedir. Özgül öğrenme güçlüğü tanısı alan veya risk grubunda bulunan çocukların dikkat, algı ve hafıza becerilerine yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Okula başlayan çocuklarda zorluk yaşadığı akademik alanda ek destek almak çocukların öğrenme becerilerini ve akademik başarılarını olumlu yönde etkilemektedir.

Özgül öğrenme güçlüğü yaşayan çocukların akademik başarılarını desteklemenin yanında özgüvenlerini besleyecek çalışmalara ağırlık verilmesi de oldukça önemlidir. Bu çocukların sosyal becerilerde de desteğe ihtiyaçları olduğu göz önünde bulundurulmalıdır.

Her çocuğun öğrenme stilinin farklı olduğu, bazı becerilerinin zayıfken bazı becerilerinin de güçlü olduğu unutulmamalıdır. Her çocuğun en iyi öğrendiği yöntem farklıdır. Çocuk için en verimli öğrenme stili belirlenmeli ve çalışma rutinine, öğrenme sürecine eklenmelidir. Çocuğun kişiliği ve ilgi alanları becerilerini ve dolayısıyla başarılı olduğu alanları etkilemektedir. Ebeveyn ve eğitimcilere düşen çocuğun başarılı olduğu ve becerisinin kuvvetli olduğu alanı bulmasına yardım etmek ve bu özelliklerini geliştirmesine, kendine güvenini kazanmasını sağlamak; zayıf olan ve geliştirilmeye ihtiyaç duyan alanları desteklemelidir.