ÇOCUK-ERKİL BİR TOPLUMA DOĞRU MU GİDİYORUZ?

Son yıllarda sıkça gözlemlediğim ve karşılaştığım bir durum söz konusu. Tarihteki toplum ve aile yapılarında anaerkil ve ataerkil kalıplarını mutlaka duymuşsunuzdur. Bu kavramlar tek bir kişinin veya tek bir cinsiyetin aile/ toplum adına esas kararı vermesi anlamına gelmektedir. Bizim isteğimiz aile ve toplum için verilecek ortak ve işbirlikli kararlar olsa da son yıllarda sıkça gözlemlediğimiz farklı bir ‘‘Erkil Yapı’’ daha gelişti: ‘‘Çocuk-erkil Aileler’’

ÇOCUK-ERKİL AİLELER NEDİR ?

Aile bazındaki esas kararların ve işleyişin çocuğa bırakıldığı, çocuğun kontrolsüz güç sahibi olduğu ve çocuğa doğru sınırlar koymakta zorlanan aile yapısıdır. Bu ailelerdeki çocuklar; yoğun öfke ve ağlama krizleri geçirebilir, istediği olmadığı takdirde aile bireylerine büyük zorluklar yaşatabilir, evdeki üstün gücünün kendisine tanınmadığı bir okula gitmek istemeyebilir, akran iletişimlerinde zorlanabilir ve vurma-kırma gibi davranışlara kolaylıkla yönelebilmektedir. Çocuk-erkil ailelerde ebeveynler çocuklarına bir yandan inanılmaz uzun açıklamalar yapıp dil dökerken öte yandan ‘’Ne olur beni üzme, Ağlayacağım ama…’’ şeklinde sık sık neredeyse yalvarırlar. Ve bazen aile için büyük yaşamsal kararları çocuğa bırakırlar.’’ Bahçeliyi mi bahçesizi mi, hangi evi satın alalım istersin annecim babacım...’’ gibi iyi niyetli cümleleri de duyabiliyoruz.

Bu ailelerimizde güç artık çocukta olduğu için ebeveyni ve evdeki işleyişi artık çocuk kontrol etmektedir. Evde roller karışmıştır. Anne baba artık çocuktan izin almaya başlamıştır. Ve karar mekanizması çocuğa geçmiştir.

Üye olun çocuk gelişiminde size rehberlik edelim!

Doğumdan itibaren çocuğunuzun gelişimine göre günlük eğitim planı

Uzmanların hazırladığı 2.500’den fazla eğitici oyun

Uzmanlarla seminerler

Uzmanlara danışma

Üye Ol

ÇOCUK-ERKİL AİLE İYİ BİR ŞEY MİDİR?

Ne yazık ki değildir. Çocuk-erkil ailelerdeki çocuklarımız genellikle:

• Evde okulda veya sosyal ortamlarda istedikleri olmadığında yoğun duygusal krizler geçirebilirler.
• Sosyal ilişkilerini ve iletişimlerini geliştirme fırsatı bulamazlar. Özellikle okulda problem çözme noktasında arkadaşları ve öğretmenleriyle sorun yaşayabilirler.
• Eleştiri ve öneri kabul etmedikleri için iç ve dış dünyalarını geliştiremezler.
• Kuralsızlık içinde yaşadıkları için kuralların olduğu okul gibi ortamlara uyum sağlamakta güçlük çekerler.
• Her istedikleri hemen yerine getirildiğinden hazzı erteleme becerileri gelişme fırsatı bulamaz. Ve bir süre sonra tatminsizlik yaşayabilir.
• Sınırsızlığın eşlik ettiği kronikleşen ve ilerleyen durumlarda ise ebeveynlerini daima kendileri kontrol ettiğinden ve gücün kendilerine atfedildiği düşündüklerinden ebeveynlerinin yanında kendilerini güvende hissetmeyebilirler. Ve bu durum çocuklar için oldukça kaygı vericidir.
• Bazen de bu çocuklar o kadar sorumluluk almış hissederler ki çocukluğunu yaşayamayan çok küçük yapıdaki büyük bir yetişkin gibi çocukluktan uzak fazlasıyla olgun büyürler. Bu durum da çocuk için oldukça ağırdır.

KURALLAR VE ÇOCUKLAR

Banyo yapmak istemeyen, yemek saatinde yemek yemek istemeyen daha çok ve daha çok tablet oynamak isteyen çocuğa sınırsızca tablet verilmesi görünürde onu mutlu etse de bu aldatıcıdır. Çünkü çocuklar düşündüğümüzün aksine ‘‘Sınır ve Kural Severler’’ Şefkatli, sevgi dolu ve kararlı ebeveynleri tarafından kendisinin doğal haklarını ve gelişimini engellemeyerek doğru koyulan sınırlar onlara kendilerini güvende hissettirir. Kendilerinin üzerinde, yetkin ama sevgi dolu bir güç olması içsel olarak kendilerini sevgi ve güvenle kuşatılmış ve kapsanmış hissettirir. Ebeveynini sınırsızca kendisinin kontrol ettiğini düşünen çocuk ebeveynine öfkelidir. Bir ebeveyni sınırlara uyarken diğer ebeveyninin uymaması ise çocuk zihninde koyulmuş sınırların geçerliliğini kaybettirir. Bu nedenle anne ve babanın sınırlar konusunda tutarsız davranmaması gerekir. Sınırı ve tutarlılığı koruyamayan bir ebeveynin ise devamlı ‘’Babana sor, annene sor...’’ diye çocuğu diğer ebeveyne yönlendirmesi, yönlendiren ebeveynin zayıf olduğunu ve kendisini kapsayamayacağını, kurallarının dikkate alınmayabileceğini çocuğa düşündürebilir. Dolayısıyla anne ve babanın etkileşimli olarak sınır ve kurallar konusunda birbirinden haberdar ve tutarlı olması gerekmektedir.

Sınırların detayları, özel sınır koyma üslupları ve kurallarına ayrı bir başlık açmayı hedeflediğimi belirterek sonlandırıyorum.

Hepimiz sevgi ve güven sınırları içindeyken yeni ve mutlu keşifler yapabiliriz. Öte yandan çocukluk demek merakla keşfetmek demektir. Keşiflerini güvenle destekleyerek erkil sistemlerden uzak bir elin beş parmağı gibi bireysel ama hep birlikte doğru sınırlarla yaşamanın tatlılığına inanıyorum. Anaerkil, ataerkil, çocukerkil değil bir ekip halinde, güven sarmalanmasıyla keşif dolu bir hayat diliyorum.