Kadınlar günümüzde aile bütçesine katkıda bulunmak, ekonomik özgürlüklerinin olması ve kariyerleri gibi farklı sebeplerden dolayı çalışmaktadırlar. Hamilelik döneminin ardından tekrar çalışmaya başlayan annelerde hemen hemen benzer sorunlar görülmektedir. “Acaba yanlış mı yapıyorum?”, “Çocuğum evde bensiz ne yapacak?”, “Ben iyi bir anne miyim?” gibi sorular soran annelerin genelinde suçluluk duygusu hissettiği görülmektedir.
Yapılan bir araştırma, kadınların hissettikleri suçluluk duygusunun hemen hemen her gün görüldüğünü öne sürmektedir (Nowak, 1999). Hissedilen suçluluk duygusu çoğu zaman belirli bir olaya bağlı değildir. Özellikle çalışmanın çocukları için sakıncalı olduğunu düşünen iş kadınlarının suçluluk duyguları daha yüksek olmakla beraber yaşamlarına yansıyan çatışmalar oldukça fazladır.
Annenin çocuğunu bırakıp işe gitmesinin yanı sıra bunu nasıl anlamlandırdığı çok önemlidir. Eğer anne bu durumdan dolayı kendini suçlu hissediyorsa bunu çocuğuna yansıtacaktır. Öte yandan annenin hissettiği bu duygu ile anne her şeyi üzerine almak ister ve bu noktada bir diğer stres faktörü ortaya çıkar. Her şeye yetişmeye çalışan anne bir zaman sonra tükenmişlik duygusu ile başbaşa kalabilir . Bunun önlenebilmesi için, çalışan anne yakın çevresinden yardım isteyebilir ve babayla iş bölümü yapabilir. Annenin tükenmişlik duygusunu yaşamadan bunun önüne geçilmesi çocuk için çok önemlidir.
Ayrıca, çalışan annelerin hissettiği suçluluk duygusundan ötürü çocukların her istediklerini yaptıkları, her şeylerine evet dedikleri de görülmektedir. Hatta çocuğa pek çok ödülü, daha bir şey istemeden vermekte ayrıca zaman zaman da sınır koyamamaktadırlar.
Çocuk açısından diğer bir önemli nokta ise, çocukla ne kadar süre geçirildiğinden öte ne kadar kaliteli zaman geçirildiğidir. Çocukla vakit geçirmekle, çocukla kaliteli zaman geçirmek farklı iki kavramdır. Çocukla kaliteli zaman geçirmek demek, çocuğun ihtiyaçlarının giderildiği, onun gerçekten dinlendiği, onunla oyun oynanan ve sohbet edilen zaman dilimidir. Çalışan anne iş bölümü sayesinde, çocuk ile kaliteli zaman geçirecek alanı yaratabilecektir. Bu da iş ve ev arasında denge kurmasına yardım edecek, tükenmişlik duygusunu azaltacaktır.
Yukarıda bahsedilen ve farklı nedenlerden dolayı hissedilen suçluluk duygusunu ortadan kaldırabilmek için ufak ipuçlarını tekrarlayabiliriz.
● Çocuk eğer aile büyüklerinden birine bırakılmayacaksa okula başlayana kadar güvenilen bir bakıcıya bırakılması, annenin kendini çalışırken rahat hissetmesi için büyük önem taşımaktadır.
● Çalışan annenin kendine zaman ayırabilmesi ve dinlenmesi çocuğu ile kaliteli zaman geçirebilmesi için büyük önem taşımaktadır.
● Çocuğun özel günlerinde (Doğum günü, gösteri günü, mezuniyet, vb.) onun yanında bulunmak, onun mutluluğunu ve heyecanını paylaşıyor olmak önemlidir
● Aile bireyleri ile iş bölümü yapması annenin iş yükünü hafifletmekte, dolayısı ile iş kadını ve anne rolü dengeli bir şekilde devam edebilmektedir.
● Çalışan anne olunduğundan dolayı ona hayır denmez düşüncesinden vazgeçmek çok önemlidir. Çocuğa hiç sınır koymamak da onun için tehlikelidir.
● Yine çocuğun yaşı ile doğru orantılı olarak sorumlukların ev içerisinde de bölüştürülmesi ev içerisindeki bütünlük için önemlidir. Örneğin, masayı kurmada anne ile birlikte çocuğun da görev alması ya da masanın tüm aile bireyleri ile beraber toplanması.
Emel Levi’nin “Yeteri Kadar Ebeveynlik: Şans mı? Şansızlık mı? ” yazısını da okumanızı tavsiye ederiz.
Kaynakça:
Bo, I. (2006). Working Life and Family Life. Community, Work and Family, 2(9), 123-141.
Elvin-Nowak, Y. (1999). The Meaning of Guilt: A phenomenological description of employed mothers’ experiences of guilt. Scandinavian Journal of Psychology, 40, 73-83.
Grönlund, A. (2007). More Control, Less Conflict? Job Demand- Control, Gender and Work- Family Conflict. Gender, Work and Organization 14(5), 477-497.
Guendouzi, J. (2006). “The Guilt Thing”: Balancing Domestic and Professional Roles. Journal of Marriage and Family, 68, 901-909.
Başarılı bir şekilde güncellendi
Başarılı bir şekilde silindi
İşleminiz gerçekleştirilirken hata oluştu.