Bebeklere Kitap Okumanın Faydaları
Yoksa siz bebeklere kitap okumak için büyümeleri gerektiğini mi düşünüyorsunuz?
Bağımsız olarak oturma becerisini sağlayan bebekler çevrelerindeki objeleri ellerinde tutarak başka bir bakış açısı ile görme şansı bulurlar. Bu dönemde baş boyun ve bedenin yerçekimine karşı işbirliği içinde olması görme duyusunun daha araştırıcı biçimde diğer duyuları ile kullanılmasına olanak verir. Oturan bebek etraftakiler ile ilgilenir. Bu objeler arasında basit bir kitap neden olmasın? Bezden ya da kalın ve kırılmayan kartondan yapılmış kitaplar tam da bebeğinize göredir. Ağızlarına götürmelerinin olağan olduğu unutulmamalıdır. Bu nedenle bu tip kitaplar hijyen açısından da işimizi kolaylaştırır. Temiz bezle silebilir, bez kitabı yıkayabiliriz.
Bebekler 3-4 sayfadan oluşan üzerinde her sayfada bir hayvan resmi olan elleri ile tutabilecekleri büyüklükte bir kitapla tanışarak işe başlayabilirler. Başlangıçta bu onlar için çok anlam taşımaz, renkler ve kitabın dokusu ilginç gelir. İşte bu noktada siz devreye girdiğinizde durum değişmeye başlar. Nasıl yapalım…?
Doğumdan itibaren çocuğunuzun gelişimine göre günlük eğitim planı Uzmanların hazırladığı 2.500’den fazla eğitici oyun Uzmanlarla seminerler Uzmanlara danışmaBebeklere kitap okurken nelere dikkat edilmeli?
- Resimleri anlamlaştıran ve eğlenceli hale getirenin siz olduğunuzu un utmayın. Ses tonunuz, yüz ifadeniz ve beden diliniz ile keyifli ve ilginç iseniz bebek siz ve kitapla ilgilenmeye başlar. Araba, kedi ya da ördek sesi yaptığınızda çocuğunuz kitaba ve size bakışlarını aktararak eğlenmeye ve anlamaya başlar. Dikkat süresi artar. Hatta siz bu yolla çocuğunuza ilk bilişsel beceriyi kazandırabilirsiniz. Resimdeki hayvanların sesi ile görüntüsünü eşlemeye başlayan çocuklar “hav hav nerde” dediğinizde size bir sayfasında kedi diğerinde kopek olan bir kitapta köpeği gösterebilir. Sorulan objeyi işaret parmağı ile gösterme ilk bilişsel beceridir.
- Bebeğinizi kucağınızda tutarak sağladığınız fiziksel yakınlığınız; güven ve sıcaklık gibi duyguların gelişmesine ve bebeğinizin sizinle duygusal bir bağ kurmasına yardım eder. Anneler ‘’kitabını alıp bana getiriyor’’ ifadesi ile yeni yeni yürümeye başlayan kitap dostlarını anlatırlar. Böylece sizin bebeğinizle geçireceğiniz özel bir zaman oluşmaya başlar. Duygusal gelişimini desteklemeye başlamış olursunuz.
- Yetişkin ve çocuk arasındaki etkileşim olmadan beyin gelişiminden bahsedemeyiz. Basit hayvan ve taşıt taklitleri bebeğinizin ses üretimini motive ederek konuşma seslerinin gelişimini hızlandırır. Siz AA-aah gibi ses tonunuzu ve duygularınızı yüz ifadenize kattığınızda bebeğiniz de duygularını ses tonu ve yüz ifadesi ile aktarmaya başlar. Daha sonra ses öbeği ve tek heceli sözcükler devreye girer. Bunu yaparken kitaplar bize yardımcı olur. Gördüklerini anlamlaştırır. Düzenli kitap okunan çocukların duyduğunu anlama ve sözel ifade becerilerinin kitapla daha az zaman geçirenlere göre daha üstün olduğu çeşitli araştırmalar ile gösterilmektedir.
- Uyku öncesi onlara kitap ile zaman geçirme alışkanlığı kazandırmak, yavaşlayarak bedenlerini bir sonraki uyku sürecine geçiş için organize etmelerine yardım eder. Çocuklar rutinler içinde kendilerini rahat hissederler okuma rutinleri olması uykuya hazırlık sağlar. Bazen uyku öncesi cep telefonundan birşeyler izleme gibi hiç onaylamadığımız, hatta çocuğa zarar verecek aktiviteleri anne ve babalardan duyuyoruz. Oysa kitap ideal bir uyku öncesi aktivitesidir.
- Bebekler yani; 18 aydan küçüklerimiz için seçeceğiniz kitapların; basit ve eğlenceli olması, kedinin kuyruğunun peluş ile kaplanması gibi farklı dokuların sayfalarda yer alması meraklarını geliştireceği gibi duyusal uyaranlar sağlar. Sayfanın bir kısmının diğerlerinden farklı bir dokunma hissi yarattığını fark etmelerini isteriz. Kitabın sayfalarını kavrayabilmeleri için sayfaların kalın kartondan yapılmış olması önerilmektedir.
- Kitap zamanı birkaç kitabı sunarak seçim yapmasına izin vermelisiniz. Sıkıldığında ya da okumak istemediğinde başka bir nedeni olup olmadığına dikkat etmeliyiz. Uyku, açlık, odada duran bir oyuncak ile oynama isteği gibi nedenler ile kitabı tercih etmeyebilir. Başlangıçta kitapla ilgilenmek için en uygun zaman seçilmeli ve ortamdaki caydırıcılar uzaklaştırılmalıdır. Kitaptan hoşlanan ve eğlenen çocuk sürdürmek isteyecektir.
- Unutmayalım bebeklere kitap okumaktaki en önemli neden onlara kitapları sevdirmektir. Kitap sevgisi daha sonra onlara meraklı olmayı, kendilerini meşgul etmeyi, resimli ve yazılı materyale uzun süre dikkat edebilmeyi ve daha pek çok önemli beceriyi kazanmaları için alt yapı sağlayacaktır.
KEYİFLİ OKUMALAR
ÇocukluDünya Editörünün mesajı: Birçok ebeveyn bebeklere kitap okumayı gereksiz bir aktivite olarak görülüyor. Çünkü ebeveynlerin çoğu küçük yaşlardaki bebeklerin duyduklarını anlayamayacaklarını düşünüyorlar. Ama bu düşüncenin aksine her bebek doğduğu an itibariyle çevresinde duyduğu ve gördüğü her şeyi algılayıp anlayabilecek kapasiteye sahiptir. Bu yüzden de kitaplar ebeveynlerle bebekleri arasındaki iletişimin önemli araçlarındandır. Anne, baba ve bebek arasındaki oluşan iletişimin çok daha verimli olmasını sağlar. Bebeğin dil gelişimi de dahil çoğu alandaki gelişimlerini desteklemek için onları küçük yaşlardayken kitapla tanıştırmak çok önemlidir.
Bebeklere kitap okuma aktivitesi onlara iletişimi erkenden öğretir. Kitaplarda bulunan bilgiler renkli şekillerle süslenerek bebeğin eğlenceli bir şekilde yeni bilgiler öğrenmesini sağlar. En önemli artılarından biriyse bebeğin hafızasının gelişmesini ve kelime haznesinin büyümesini sağlar. Bebeğin dinleme yeteneği oluşur ve hatta hızla gelişmeye başlar. Bu sayede de bebek çevresinde gerçekleşenler hakkında bilgi sahibi olur.
