Sakar Çocukların Sendromu Gelı̇şı̇msel Koordı̇nasyon Bozukluğu

Sık sık takılıp düşen, etrafındaki nesnelere çarpan, düğme ilikleme ve ayakkabı bağlamakta zorlanan, el işi becerilerinde akranlarının gerisinde olan, takım oyunlarında hep en son seçilen, el yazısında zorlanan ve ödevlerini yetiştiremeyen çocukların sendromu olarak bilinen ‘Gelişimsel Koordinasyon Bozukluğu’ çocukların günlük yaşamını etkileyen ve akademik başarısını düşüren beyin ve kas koordinasyonunun etkilenmesidir.

Gelişimsel Koordinasyon Bozukluğu Ne Sıklıkta Görülür?

Okul öncesi ve okul çağında olan çocukların %6-8’ini etkiler. Erkek çocuklarda görülme sıklığı kız çocuklara göre 2-3 kat daha fazladır. Erken doğan bebeklerde ve düşük doğum ağırlıklı bebeklerde de görülme sıklığı fazladır. 32 haftadan erken doğan bebeklerin neredeyse yarısı bu sendroma sahiptir.

Ebeveynler Çocuklarında Gelişimsel Koordinasyon Bozukluğu Olduğunu Nasıl Anlayabilir?

Motor ve duyusal yetersizlik her çocukta farklı belirtiler gösterse de genel olarak çocuğunuzda şu belirtilerden birkaçını gözlemliyorsanız bir uzmana danışmanız önerilir.

• Oturma, emekleme, yürüme gibi bazı kaba motor gelişim basamaklarının geriden gelmesi.
• Kas dokusu sertliğinin olması gerekenden daha az olması, gevşek bebekler
• Emekleme süresinin kısa olması veya hiç emeklememesi
• Tüylü kumaşlara, meyvelere dokunamama gibi duysal hassasiyetlerin bulunması
• Sık sık takılıp düşmesi,
• Top oyunlarında zorlanması,
• Düğme ilikleme, ayakkabı giyme, diş fırçalama, saç tarama gibi öz bakım becerilerinde zorlanması,
• Çantasını, kıyafetlerini, odasını belirli bir düzende tutamaması,
• Problem çözme becerisinin gelişmemesi,
• Özgüven zayıflığı
• Diğer çocuklarla oyunlardan keyif almama,
• Yön duygusunu tayin edememe,
• Beden algısı problemleri

Bunun yanı sıra Gelişimsel Koordinasyon Bozukluğu olan çocuklarda dikkat eksikliği, hiperkativite, duyu bütünleme bozuklukları da daha sık görülmektedir.

Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Tedavi edilmediğinde çocukların spor aktivitelerinde başarısız olduğu, akran zorbalığına daha çok maruz kaldığı buna bağlı olarak gruba dahil olma, takım çalışmasında zorlandıkları bildirilmiştir. El becerileri de akranlarından daha zayıf olan bu çocuklar kötü el yazısı ve el becerisi gerektiren diğer günlük yaşam aktivitelerinde ebeveyne daha fazla bağımlılık gösterirler. Çocuğun, birey olarak gelişimi olumsuz yönde etkilenir.

Okul hayatında özellikle matematik ve geometri derslerinde başarısızlığa neden olmaktadır. Tedavi edilmemiş gelişimsel koordinasyon bozukluğu olan çocukların özellikle sayı ve soyut düşünmeyi gerektiren alanlarda akademik becerilerinin de olumsuz etkilendiğini gösteren araştırmalar mevcuttur.

Gelişimsel Koordinasyon Bozukluğunun Tedavisi Nasıl Yapılır?

Gelişimsel koordinasyon bozukluğunu bir hastalık olarak değil bir bozukluk olarak ele almak gerekir. Çünkü genelde altta yatan nörolojik bir tanı yoktur. Alanda uzman bir çocuk fizyoterapisti ile çocuğun başarılı olduğu ve keyif aldığı aktiviteleri belirleyerek çocuğun genel becerilerini artırmaya yönelik bir terapi programı oluşturulmalıdır. Seçilen bu aktiviteler çocuğun sevmesinin yanı sıra çocuğun becerilerini geliştirmeyi sağlayacak kadar zor ama kaygısını artırıp, özgüveninin zedelemeyecek kadar da kolay seviyede olmalıdır. Bu dengenin sağlanamadığı çalışmalarda çocukların diğer gelişim alanlarında zarar gördüğü bildirilmiştir. Çocuk fizyoterapisti ile ön hazırlıklar tamamlandığında ve uygun zaman geldiğinde çocuğun bir de spor aktivitesi ile desteklenmesi önerilir. Seçilecek spor dalında çocuğun ilgi alanına uygunluğu göz önüne alınmalı ve ebeveyn, çocuk, fizyoterapist birlikte karar vermelidir.