Ergenlik Döneminde Psikolojik Sağlamlık
Ergenlik Döneminde Psikolojik Sağlamlık
Psikolojik sağlamlık, olumsuz yaşam olayları karşısında hazırlıklı olma, travma ve stres ile başa etme, zorlu koşullara uyumlanma, yıkıcı deneyimlerden bir şeyler öğrenerek başa çıkma ve gelişme kapasitesi şeklinde tanımlanabilir. APA (Amerikan Psikoloji Derneği), psikolojik sağlamlığı zorlayıcı yaşam deneyimlerine, dışsal ve içsel istemlere, özellikle zihinsel, duygusal, davranışsal esneklik ve uyum sayesinde başarılı bir şekilde adapte olma süreci ve sonucu olarak tanımlar.
Psikolojik Sağlamlık Nedir?
Ergenlik dönemini incelediğimizde ise bu dönemin kendi içinde birçok çatışmayı içinde barındırdığını görebilmekteyiz. Zorlayıcı yaşam olayları karşısında bazı gençler daha olumsuz ruh halini uzun süre deneyimlemekte, çeşitli sıkıntılar yaşayabilmekte ve depresyon veya anksiyete gibi çeşitli ruh sağlığı sorunları ile baş etmeye çalışabilirken bazı gençler ise zorlayıcı yaşam olaylarının yarattığı olumsuz duygu durum ile daha kısa sürede başa çıkabilmektedir. Bu noktada, psikolojik sağlamlığın önemli bir rolü bulunmaktadır.
Ergenlik Döneminde Psikolojik Sağlamlık Hangi Faktörlerden Etkilenir?
Ergenlik dönemindeki gençlerin zorlayıcı yaşam olayları karşısında iyi adapte olma ve esnek düzeylerine yani psikolojik sağlamlıklarına katkıda bulunan birçok faktör bulunmaktadır. Bu faktörlerin arasında baskın olanlar, bireylerin dünyayı görme ve ilişki kurma yolları, sosyal kaynakların varlığı ve kalitesi, sağlıklı ve etkin başa çıkma stratejileri olarak sıralanabilir.
Her ne kadar, ergenlik dönemi ile beraber genç bireyselleşme ve aileden uzaklaşma eğilimi göstermeye başlasa da ebeveynleri ile kurduğu duygusal bağ oldukça önemli bir yerde kalmaya devam eder. Aile içi ilişkiler ve ebeveyn tutumları ergenlik döneminde de gencin ruh sağlığı üzerinde etkilidir. Araştırmalar, ergenlik döneminde psikolojik sağlamlığın yüksek olması adına:
Ergenlik dönemi ile akran ilişkilerine verilen önem de artmaya başlar. Bu nedenle, sosyal çevrede bulunan destekleyici bir yetişkin ile kurulan olumlu ilişkiler, arkadaşlar ile kurulan ilişkilerden alınan sosyal destek ise yine gencin psikolojik sağlamlığı açısından önemlidir.
Ergenlik Dönemindeki Gencin Psikolojik Sağlamlığının Yüksek Olmasının Yararları Nelerdir?
Ergenlik döneminde gençler çevrelerinde olumlu koşullar ile ilerlediklerinde psikolojik sağlamlık seviyeleri güçlenirken hayatlarındaki stres faktörleri ile daha etkin şekilde başa çıkabilirler. Psikolojik sağlamlığın yüksek olması gençlerde;
- Psikolojik açıdan sağlık hali
- Psikopatolojik bir durum ile karşılaşmama
- Daha az duygusal problem yaşamak
- Okula devam
- Akademik başarı kazanma
- Psikososyal uyum
- Sosyal etkinliklere daha çok katılmak
- Daha etkili sosyal ilişkiler geliştirmek
- Kurallara uyma davranışında daha özenli davranma
- Yaşına uygun sporlar ile ilgilenmek gibi olumlu sonuçlar doğurabilir.
Ergenlik dönemi bağlamında deneyimlenebilecek aksaklıklar veya gelişimsel problemler ilerleyen yaşlarda da çeşitli psikolojik zorluklara yol açabilmektedir. Bu nedenle, ergenlik dönemindeki gencin olumsuz yaşam olayları karşısında doğru baş etme yöntemleri kazanarak psikolojik sağlamlığını yüksek tutabilmesi de sadece güncel yaşamını değil gelecekte de bu becerilerden yararlanmasını sağlayacaktır.
Psikolojik Sağlamlık Nasıl Güçlenir?
Psikolojik sağlamlığın gelişmesi ve güçlenmesi noktasında aile içi ilişkilerin önemli bir rolü bulunmaktadır. Destekleyici, duygularını ve ihtiyaçlarını anlayan bir çevrede bulunmak gencin psikolojik sağlamlığını güçlendirmesine yardımcı olur. Ergenlik döneminde, okul ve akademik yaşam, meslek seçimi ve arkadaşlık ilişkilerine dair birçok kaygı gencin yaşamında yer alabilir. Bu noktada destekleyen ve dinleyen bir ebeveyn olmak gencin duygularını paylaşması ve anlamlandırması için oldukça yararlı olacaktır. Eğer gencin zorlayıcı bir yaşam olayı karşısında esneklik ve adapte olma becerisinin tam olarak gelişmediğini ya da yeterince güçlü olmadığını gözlemliyorsak ve bu durum günlük yaşamını ve işlevselliğini etkileyen bir konumda bulunuyorsa bir uzmandan destek almak gerekebilir.
Ergenlerde Depresyon İçin Neler Yapabilirsiniz? başlıklı yazımızı da okumak isteyebilirsiniz.