Çocuklarda Parmak Emme Davranışı

Ailelerin en çok kaygılandığı konulardan biri çocuklarının parmak emmesidir. Anne-babaların akıllarına getirdikleri sorular genellikle “Acaba çocuğumu ne kaygılandırıyor?”, “Çocuğumla yeteri kadar ilgilenemiyor muyum?”, “Çocuğumu doyuramıyor muyum?”, “Çocuğumu rahatlatamıyor muyum?” şeklindedir ve aileler bu davranışın psikolojik kökenli olduğuna inanırlar.

Çocuklarda parmak emme davranışı her zaman psikolojik temelli olmayabilir. Emme davranışı bir reflekstir. Bebek daha anne karnındayken bu davranışı öğrenir ve ilerleyen süreçte de dünyayı ağzı ile tanımaya başlar. İlk aylarda sadece beslenmek için emme davranışını gösteren bebek 1 yaşına kadar keşif amacıyla bu davranışı sürdürür. Parmak emme her zaman zararlı bir davranış olmadığı gibi hemen hemen bütün bebeklerde görülen yaygın bir davranıştır.

Bebekler Hangi Durumlarda Parmak Emme Davranışı Gösterir?

Bebekler uykuları geldiğinde, diş çıkardıklarında, bir sorunla karşılaştıklarında, utandıklarında, kendilerini sıkıntıda hissettiklerinde de parmak emme davranışına başvurarak kendilerini rahatlatırlar. Anne-babanın süreci iyi yönetmesi ve çocuğa olan tutumları ile bağlantılı olarak parmak emme davranışının 3-4 yaş civarında azaldığı görülür. 5 yaşında hala bitmemiş veya hiç parmak emme davranışı yokken bir anda ortaya çıkan bu davranış sonucunda anne-baba tutumu sorgulanmalı, kaygılar, endişeler, çocuğu etkileyebilecek duygusal sorunlar, değişiklikler o zaman değerlendirilmelidir. Öncelikle çocuğun hangi durumlarda, ne sıklıkla parmağını emdiği, bu davranışı sergilediğinde hangi duyguları hissettiği tespit edilmelidir. Parmak emme davranışı sergileyen çocuklar uyarılmamalı, cezalandırılmamalı, utandırılmamalı ve eleştirilmemelidir. “Elini ağzından çek”, “Bir daha elini ağzına koyduğunu görmeyeyim”, “Koca çocuk oldun hala parmak mı emiyorsun?” gibi söylemler, ele vurma, eli sarma gibi davranışlarda bulunmak, devamlı uyarmak ve baskı uygulamak çocuğun bu davranışı daha fazla tekrarlamasına sebep olabileceği gibi başka sorunların ortaya çıkmasına da neden olabilir. Aynı zamanda 5 yaşına kadar parmağını emen çocukların diş ve dil-damak yapılarında da bozulmaların görüldüğü kaydedilmiştir.

Msc. Dt. Rozi Hara Ovadiya’nın “Bebeklerde Diş Çıkarma” yazısını da okumanızı tavsiye ederiz.

Aile Çocuğuna Parmak Emme Davranışını Bıraktırmak İçin Nasıl Bir Yol İzlemelidir?

Parmak emme davranışının bir anda ortadan kaybolması beklenmemelidir. Emziğe kıyasla parmak emme davranışının bırakılması biraz daha zaman alabilir ve bu davranışı bırakma kararı çocuğa aittir. Ailelerin bu noktada kaygılarını çocuğa yansıtmadan, sabrederek, görmezlikten gelerek olağan davranmaları, parmak emme davranışını gördüklerinde uyarmak yerine çocuğun o anki duygu durumunu fark ederek ilgilerini farklı yöne çekmeleri, parmak yerine geçebilecek objeler sunmaları, ellerini kullanabilecekleri görevler vermeleri, parmak emmenin ne gibi olumsuzluklar getirebileceğini çocuğa kısa, net ve anlaşılır bir şekilde yargılamadan anlatmaları ailelerin yapabileceği davranışlar arasındadır. Parmak emme davranışının bir rahatlama ve gevşeme yöntemi olduğunun unutulmaması ve verdiği haz nedeniyle alışkanlık haline gelebileceği göz önünde bulundurularak çocuğu bu davranışı bırakmaya zorlamak yerine sabrederek ve çocuğa saygı göstererek olumlu bir tutum sergilemek yerinde olacaktır.